Moj rođak Jezda, streljan pa obešen
Moj rođak Jezda, streljan pa obešen.
Jezdimir Dangić je bio pravnik, žandarmerijski oficir i major komandant jedinice Dvorske žandarmerije zadužene za obezbeđenje kraljevske porodice u Kraljevini Jugoslaviji. U drugom svetskom ratu bio je načelnik Komande istočne Bosne i Hercegovine JVuO. Bio je i vođa srpskog ustanka u istočnoj Bosni koja je tada bila u sastavu NDH. Aprila 1941. godine Nemačke i Hrvatske snage preduzimaju do tada najveću ofanzivu na srpske ustanike na čelu sa majorom Dangićem pod šifrovanim imenom „Operacija trio“ čiju je glavnu udarnu snagu predstavljala zloglasna hrvatska Crna legija pod komandom Jure Francetića. Tokom ofanzive nemačke snage zarobljavaju majora Dangića i odvode ga u u koncentracioni logor Koldic Libek, pa u logor Strij u Poljskoj. 1944. godine uspeva da pobegne iz logora i pridružuje se poljskom pokretu otpora tokom varšavskog ustanka. Tamo je herojski komandovao brigadom koja je od Nemaca zauzela zgradu pošte, nemačko najvažnije uporište u Varšavi. Posle sloma ustanka, zarobljava ga crvena armija koja ga kao osobu od visokog značaja sprovodi u zatvor Lubjanku, u Moskvu. Kasnije ga Rusi isporučuju FNRJ. gde je posle deportacije ubrzo osuđen u vojnom sudu 3. armije i streljan od strane Titovih komunista.
Moja sada već pokojna strina Ljiljana mi je pričala kako je kao mala devojčica zajedno sa svojom sestrom Nadom i njihovom majkom Nevenom, suprugom majora Dangića, morala da hoda iza volovskih kola na kome su komunisti prenosili telo streljanog majora Dangića, njenog i Nadinog oca. Išlo se polako ulicama Sarajeva, kao na Golgotu. Komunisti su se rugali i njima i njegovom mrtvom telu. Ni to im nije bilo dosta, na kraju su ga mrtvog obesili da visi za opomenu.
Otac mi je pričao da je njegov brat Ljubiša, majorov zet, pre nekoliko decenija organizovao pomen majoru Jezdimiru Dangiću na Topčiderskom groblju. Tom prilikom je nastala velika pometnja. Narod je došao u velikom broju da oda počast streljanom heroju, ali su takođe bili prisutni i komunisti koji su zviždali, pravili nered i fotografisali prisutne za policijsku evidenciju.
Kada odem u crkvu uvek zapalim sveću za pokoj duše ovog zaboravljenog heroja koji je spasio na hiljade srpskih života.Objavljeno u kategoriji Da se podsetimo